SORU: Özel bir medya şirketinde çalışıyorum. Bir kaç ay sonra doğum yapacağım. Patronum; “işine son verir daha sonra gerekirse tekrar işe alırız” diyor. Bu arada sigortam da kesintiye uğrayacak. Bu konuda benim yasal haklarım nelerdir? (Sultan METİN)
CEVAP: Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün sigorta prim ödeme gün sayınız varsa, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede çalışmadığınız her gün için analık parası alabilirsiniz. Analık parası alabileceğiniz toplam gün sayısı doğumdan öncesi için 56 gün, doğumdan sonrası için 56 gündür. Analık parası alabilmeniz için, en önemli şartlardan birisi de, sigortalılık niteliğinizin sona ermemesi ve doğumdan önceki ve sonraki sekiz haftalık sürede adınıza işyerinden sigorta primi ödenmemiş olması gerekmektedir. Patronunuzun size dediği gibi, işinize son verilip sonra tekrar işe alınma durumunuz olursa, kesinlikle analık parası alamazsınız. Yani, kısaca doğumdan dolayı SGK’dan analık parası alabilmeniz için; doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede sigorta priminizin yatmaması ve sigortalılığınızın devam ediyor olması gerekmektedir. Doğum sebebiyle SGK’dan alabileceğiniz bir diğer sigorta yardımı ise, emzirme ödeneğidir. Bu ödeneği alabilmeniz için tek şart ise, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün prim ödemeniz bulunması gerekmektedir.
Son defa tarım SSK’ya tabi iken yapılan doğumlar borçlanılamaz SORU: Eşim adına 01.01.1985-01.01.1987 arası 187 gün tarım SSK’sı ödedik. 01.09.2001-30.09.2008 tarihleri arasında 2730 gün isteğe bağlı ödeme yaptık. 30.09.2008’den itibaren isteğe bağlı olarak ödemeye devam ediyoruz. Eşim 1986 ve 1997 yıllarında olmak üzere iki doğum yaptı. Doğum borçlanması yapmak için SGK’ya başvuru yaptık kabul etmediler. Bu durumda doğum borçlanması yapabilir miyiz? (Yakup İPEK)
CEVAP: Eşinizin yaptığı doğumlar son defa tarım SSK sigortası kapsamında yapılan doğumlar olduğu için borçlanamazsınız. Yani, eşinizin doğumlarda önce 5510 sayılı kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılığı bulunmadığından doğum borçlanması talebi kabul edilmez. 1997 yılında yaptığı ikinci doğumu SGK’ya kesinlikle borçlanabilir. Eşinizin doğum borçlanması yapamaması SGK genelgelerinden kaynaklanmaktadır. Ancak, 5510 sayılı kanunun 41'inci maddesinde aynen; “… 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının…” ibaresi yer almaktadır. 2925 sayılı kanun kapsamındaki hizmet süreleri 5510 sayılı kanuna göre 4/a sigortalılık statüsü kapsamında değerlendirilmektedir. Buna göre, kanunun bu hükmünü ileri sürerek, iş mahkemesine dâvâ açtığınızda dâvâyı kazanma ihtimaliniz çok yüksek. Dâvâyı kazandığınızda eşiniz adına doğum borçlanması yapıp bu süreleri hizmet olarak kazanabilirsiniz.
Af yasası eksik gün boşluklarını doldurmuyor SORU: 1994’te 1 yıl SSK primim ödenmiş. Daha sonra 1999 yılında SSK’lı çalıştım ve bu 1999’da da bir yıl SSK primim ödenmiş. 2001 yılı Temmuz ayı itibariyle memur oldum. Emekli maaşı alabilmem için 60 yaş isteniyor. Ben torba af yasasıyla ara boşlukları yatırabilir miyim? (Kenan SEL)
CEVAP: Torba af kanunu olarak adlandırılan yasa tasarısının içeriği incelendiğinde, geçmişte eksik prim yatan devreleri borçlanma ya da geçmişe yönelik primsiz günleri doldurmaya yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple, sizin de 1994 ve 1999 tarihleri arasındaki prim yatmamış boşlukları doldurma ya da hizmet olarak kazanma imkânınız bulunmamaktadır.
Evde bakım parası almak İiçin bazı şartlara sahip olmak gerekirSORU: 95 yaşında bir babaannem var. Babam bakıyor. Babam işçi emeklisi ve eline aylık 1540 TL para geçiyor. Evde babam, annem, boşanmış kız kardeşim ile çocuğu ve nenem olmak üzere 5 kişi yaşıyor. Babam aynı zamanda memleketteki gecekonduda yalnız yaşayan senenin sadece bir kaç ayı vekil öğretmenlik yapabilen kız kardeşime de bakıyor. Aynı zamanda İstanbul’da yaşayan ve yıllardır işsiz olan abime de bakıyor. Bu şartlar altında yaşlı bakım ücretinden faydalanabilir miyiz? (Hakan GÜL)
CEVAP: 95 yaşındaki ninenize evde bakma karşılığında Devletten net asgari ücret tutarında para almanız için öncelikle bulunduğunuz yerdeki Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne başvuru yapın. Ninenize evinizde bakım karşılığında, evde bakım parası alabilmek için; ailenizdeki kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin 2/3’ünden az olmalı, nineniz için alacağınız heyet raporunun ağır engelli kısmında mutlaka “Evet” yazan bir ibare bulunmalı, ninenizin başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyecek şekilde bakıma muhtaç olması, yani tuvaletini, yemesini, içmesini giyinmesini başka birisi olmadan yapamaması, başkası olmadan dışarı çıkamaması ve dolaşamaması gerekmektedir. Her ne kadar ninenizin herhangi bir sağlık engeli olduğunu belirtmemişseniz de, 95 yaşındaki bir kişinin başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyecek şekilde bakıma muhtaç olduğunu düşündüğümüz için bu cevap yazılmıştır.
Sorularınız için faks: 0 212 515 67 62. E-posta adresi: [email protected] , [email protected].