SORU 1: 18 yaşından küçük özürlü bir oğlum var. Oğlumdan dolayı 2022 sayılı kanun kapsamından aylık almaktaydım. Birkaç gün önce benim tarım Bağ-Kur’lusu olduğum tesbit edilince oğlum üzerinden aldığım aylığı kestiler. Bu yasal mıdır? Ne yapmam lâzım? (Selim SARI)
CEVAP 1: 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında bağlanan aylıklardan birisi de, 18 yaşını tamamlamamış engelli yakını olanlara bağlanan özürlü yakını aylığıdır. 2022 sayılı kanunun ek 1'inci maddesine göre, 2022 sayılı kanundan aylık bağlanabilmesi için, muhtaçlık ölçütüne sahip olmanız gerekmektedir. Bu madde bağlamında, SSK, Bağ-Kur veya tarım Bağ-Kur’u olan (sosyal güvence) kişilerin sosyal güvenceleri olursa, bu durum SGK tarafından muhtaç değil olarak anlaşılmakta ve bağlanan aylık kesilmektedir. O sebeple, özürlü çocuğundan dolayı aylık alan vatandaşlarımızdan eğer sosyal güvencesi olanlar varsa, bunların mutlaka SGK’ya başvurup aylıklarını iptal ettirmelerini tavsiye ediyoruz. Aksi halde, ödenen aylıklar ileride yüzde 50 yasal faiziyle birlikte kendilerinden tahsil edilecektir.
Askerdeyken vergi kaydı devam eden esnaf askerlik borçlanması yapamaz
SORU 2: 13.01.1964 doğumluyum. 01.02.1982 tarihinde 234 gün sigorta başlangıcım var. Ayrıca 08.01.1986 tarihinden itibaren de 25 yıl 4 ay Bağ-Kur’luyum ve halen devam ediyorum 07.03.1986 tarihinde de askerlik görevine başladım, aynı anda hem esnaf hem de askerliğimi yaptım. Askerlik borçlanması yapabiliyor muyum? veya yeni torba yasaya göre emekli olabilir miyim? (Tevfik Arı)
CEVAP 2: Bağ-Kur şartlarında emekli olabilmek için gün sayısını tamamlamış durumdasınız. Ancak, Bağ-Kur şartlarında emekli olabilmek için prim ödeme gün sayısının yanında emeklilik yaşı şartını da tamamlamanız gerekir. Sizin için emeklilik yaşı 51 yaşını doldurmaktadır. Yani, 51 yaşını doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Ayrıca, eğer askerde iken vergi kaydınız veya şirket ortaklığınız devam ediyorsa, askerlik borçlanması yapamazsınız. Çünkü, sigortalı sayılmanızı gerektiren faaliyetiniz devam etmektedir. Zaten sizin askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok, çünkü emeklilik için istenilen prim ödeme gün sayısını tamamlamış durumdasınız.
Tapusu olan vatandaşın tarım sigortası aralıksız devam eder
SORU 3: Eniştem adına 1996, 1998 ve 2001 yılında pamuk alan bir şirket tarafından tevkifat kesintisi yapılmış. Biz bundan dolayı SGK’ya başvurduk. Bize 1996, 1998 ve 2001 yıllarında hizmet veririz, ancak sigortanızı bu güne kadar aralıksız getiremeyiz dediler. Halbuki eniştemin Ziraat Odası kaydı olmasa bile elinde o yıllarda alınmış tapusu var. Bu durumda ne yapabiliriz? (Ahmet Günlü)
CEVAP 3: Tevkifat kesintisi kaynaktan prim kesintisi anlamına gelmektedir. Yani, çiftçiler bir kuruluşa ürün yatırdıklarında SGK adına bu kuruluşlar vatandaştan prim kesip SGK hesaplarına yatırmaktadır. Bu durumda eniştenizin zirai faaliyet yaptığının göstergesi olan Ziraat Odası kaydı olmasa bile tapu kaydı mevcuttur. Tapu kaydı da Ziraat Odası kaydı gibi çiftçiliğin göstergesidir. Bu sebeple eniştenizin 1996 yılında tarım Bağ-Kur’unun başlatılıp tapu kaydına göre günümüze kadar getirilmesi gerekir. Bulunduğunuz yerde SGK İl Müdürlüğü bu şekilde işlem yapmıyorsa, SGK aleyhine iş mahkemelerinde dâvâ açmanızı öneririz.
NOT: Her hafta Perşembe günleri bu köşede olacağız. Sorularınız için e-postalarınızı bekliyoruz. E-posta: [email protected] , [email protected]