SORU 1: Bir otelde asgarî ücretle çalışarak garsonluk yapıyorum. Trafik kazası geçirdiğim için sağ ayağım randımanlı çalışmıyor. Sakatlık indiriminden faydalanmak istiyorum. Bunun için en az yüzde kaç oranında rapor almalıyım?
CEVAP 1: Sakatlık indiriminde dereceler vardır. Bunun en alt derecesi 3. sınıf sakatlıktır. Yani, sakatlık indiriminden faydalanmak için en az yüzde oranında işgücü kayıp raporu almanız gerekmektedir. Sakatlık indirimi kabul edilen kişinin sakatlık derecesine göre, ücret matrahından indirim yapılmaktadır. Sakatlık indirimi için önce bulunduğunuz yerdeki Defterdarlık veya vergi dairelerine başvurmanız gerekmektedir. Sakatlık indiriminiz kabul edilmezse, idare mahkemelerine dava açın.
Bağ-Kur borcu ödenmeden emekli olunamaz
SORU 2: Benim 4/a (SSK) şartlarında emekli olmam için, yaş ve prim ödeme gün sayım tamam. Ancak, 2003 ve 2005 yılları arasında 20 aylık bir Bağ-Kur hizmetim ve bundan dolayı borcum çıkıyor. Ben bu borcu ödemeden SSK şartlarında emekli olabilir miyim? Sedat SERTKAYA / Ankara
CEVAP 2: 5510 sayılı sosyal güvenlik reform yasasında, 4/a şartlarında emekli olacak kişilerin 4/b sigortalılık sürelerine ilişkin borçlarını ödemeleri gerekir, şeklinde bir hüküm yoktur. Buna ilişkin hükümler, SGK’nın Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde ve 2011/58 sayılı tahsis genelgesinde bulunmaktadır. Bu mevzuatlar gereği, bir kişinin SSK hizmetleri tek başına emekli olmasına yetiyor olsa bile, bu kişinin Bağ-Kur (4/b) hizmetleri de varsa bunların prim borçlarını da ödemek zorundadır. Eğer, Bağ-Kur prim borçlarınızı ödemezseniz, aylık talebiniz iptal olacaktır.
Ölüm tarihinden sonra yatan aylık
SORU 3: Babam 11 Temmuz 2011’de vefat etti. Babam Bağ-Kur emeklisi idi. Babamın ölümü üzerine 23.07.2011’de ölüm evraklarını SGK’ya teslim ettik. Ancak buna rağmen SGK 25.07.2011’de babamın emekli aylığını hesabına yatırmış. Biz de hakkımız ki bu parayı yatırmışlar diye aldık ve kullandık. Bu konuda ileride bizden bu parayı faiziyle isterler mi? Aysun ERCAN / İstanbul
CEVAP 3: Babanız 11.07.2011’de vefat ettiğine göre, babanızın aylık hakkı bu tarih itibariyle sona ermiş demektir. SGK, babanızın ölüm tarihinden sonra aylığını banka maaş hesabına yatırsa bile, SGK güncelleme yapmaya evrakları yetiştiremediği için maaşı yatırmıştır. SGK, emekli aylıkları peşin ödenmektedir. İşçi ücretleri gibi, önce hak edip sonra ödenmemektedir. Bu sebeple, babanızın 2001 yılı Temmuz maaşı, Temmuz ve Ağustos ayına ilişkin bir maaştır. Aldığınz parayı SGK görüşüp bir an önce tekrar yatırın. Aksi halde sizden bunu faiziyle isterler.
Kooperatifin SGK prim borcu
SORU 4: Bir yolcu taşıma kooperatifinde başkanım. Sigortasız çalışan işçilerden birisi kooperatifi SGK’ya şikâyet etmiş. Eğer bu işçi, yaptığı şikâyet sonucu geçmişe doğru gün kazanırsa, sigorta prim borçlarından kooperatif üyelerinin tamamı mı yoksa yalnızca başkan olarak ben mi sorumluyum?
Ali AKIN / Gaziantep
CEVAP 4: Özel bina, apartman, otel ve taşıma şirketi gibi kooperatiflerin SGK’ya karşı olan prim ve her türlü borçlarından, kooperatifin bütün üyeleri sorumlu değildir. Yalnızca kooperatifin başkanı ve yönetici pozisyonundaki üyeleri sorumludur. Bu sebeple, prim borcunuzdan dolayı hakkınızda herhangi bir icra takibi olursa, bundan öncelikle başkan olarak siz sorumlusunuz. Sizin borcu ödeyecek herhangi bir mal varlığınız olmazsa, SGK prim borçları için başkan yardımcılarının malvarlıklarına haciz konulur ve takip yapılır.