Türkiye’de yaşayan bütün vatandaşlar için 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren genel sağlık sigortası zorunlu hale gelmiştir.
İkameti Türkiye’de olan her Türk vatandaşı eğer zorunlu sigortalılık kapsamında değilse, Genel Sağlık Sigortası primi ödeyerek Genel Sağlık Sigortalısı olmak zorundadır. Zorunlu sigortalılıktan anlaşılması gereken, işçi, memur ve esnaflıktan dolayı SSK’lı, Bağ-Kur’lu veya kamu görevlisi olmaktır.
Herhangi bir zorunlu sigortalılığı olmayıp ta, gelir testi yaptırarak Genel Sağlık Sigortalısı olan kişilerin hak sahipleri de Genel Sağlık Sigortası primi ödeyen kişi üzerinden sağlık yardım hakkı almaktadır. Genel Sağlık Sigortalısının hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler, eşi, çocukları, ana ve babasıdır.
Ancak, yasada olmasına rağmen, uygulamada hak sahiplerinin Genel Sağlık Sigortasından faydalanmalarında bazı sıkıntılar yaşanmaktadır. Şöyle ki, ana ve babanın boşanmış veya ayrı olduğu durumlarda, çocuklar Genel Sağlık Sigortalısı olan baba veya anneleri üzerinden sağlık yardım hakkı almayı istememektedirler.
Bu durumda olan kişiler, yani Genel Sağlık Sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler, zorunlu sigortalı olan ana veya babaları üzerinden sağlık yardım hakkı almak istemiyorlarsa, gelir testi yaptırıp, çıkan gelir durumlarına göre, GSS primi ödeyip, kendileri tek başına Genel Sağlık Sigortası olabilirler. Yani, bir çocuğun mutlaka ana veya babası üzerinden, bakmakla yükümlü olunan kişi diye Genel Sağlık Sigortası olma zorunluluğu yoktur. Çocuklar ana veya babalarını hesaba katmadan da, gelir testi yaptırarak Genel Sağlık Sigortalısı olabilirler.
Almancı kadının Çocuk Bakım Süresi Türkiye’de sigorta başlangıcı sayılır
Almanya’da çalışan ve Alman sosyal güvenlik sistemine prim ödeyen kişilerin, Türkiye’de mahkeme kararıyla, Almanya çalışma başlangıçlarını Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak saydırmaları mümkün bulunmaktadır.
Bu durumun yanında bir de, Almanya çocuk bakım sürelerinin Türkiye’de sigorta başlangıcına sayılıp sayılmaması sorunu vardır. SGK, çocuk bakım sürelerini Almancı kadına yurt dışı borçlanması yaptırmakta, ancak, Türkiye’de sigorta başlangıcı saymamaktadır. Alman sosyal güvenlik mevzuatına göre, çocuk bakım süreleri uzun vadeli sigorta kollarından sayılmaktadır. Bu sebeple, Almancı kadınlar iş mahkemelerine Almanya’daki çocuk bakım sürelerinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak sayılması için, dâvâ açtıklarında açtıkları dâvâları kazanıp, daha erken yaşta ve düşük prim ödeme süresiyle emekli olabilmektedirler.
Not: Her hafta Cuma günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.