Gençlerimiz özellikle şu soruyu sormakta ve şöyle düşünmektedir. “Ben üniversiteden yeni mezun oldum. İşsizim, iş arıyorum. Devlet bana iş vermediği gibi, tam aksine işsiz olduğum dönemde bana GSS prim borcu çıkartıyor. Bu haksızlık ortadan kaldırılsın.” 

Gençlerimiz arasında, GSS prim borcu can sıkmaya ve can yakmaya devam ediyor. Ve adeta, GSS prim borçları işsizlik vergi borcu gibi algılanıyor. 

Gerçekten gençlerimiz haklı. Üniversiteden veya liseden mezun olan kişi, 18 yaşını doldurmuşsa, devlet doğrudan bu gençleri sosyal güvencesiz kabul edip GSS prim borcu çıkartıyor. Genç kardeşimiz, karnını doyurmak için, cebinde para bulamazken, bir de devlet sağlık güvencesi zorunlu olduğu gerekçesiyle, “GSS prim borcun var bunu ödemek zorundasın” diyor. 

Üstelik, bu zorunlu genel sağlık sigortası (GSS) prim borcunu ödemek için, hastaneye gitmiş olup olmamanızın bir önemi bulunmuyor. Hasta olsanız da olmasınız da, sağlık yardımı alsanız da almasanız da bu GSS prim borcunu ödemek zorundasınız. 

Gençleri mağdur eden bu zorunlu GSS uygulamasının bir an önce değiştirilmesi ve mağduriyetlerin önüne geçecek şekilde yeniden değiştirilmesi gerekir. 

***

15 yıl kıdem tazminatı alan işçi fark alamaz

SORU 1: Kendim işverenim. Bir işçim, 15 yıl şirketimde çalıştıktan sonra, SGK’dan emekli olabileceğine dair yazı getirdi. Ben de kıdem tazminatını ödedim. Bir hafta sonra aynı işçiyi giriş çıkış yapmış gösterip, yeniden işe aldım. 5 yıldır yanımda ve aynı işyerinde çalışıyor. Bu işçim, birkaç yıl sonra benden işe yeniden girdiği tarihten sonraki kıdem tazminatını isterse, 15 yıllık kıdemin, güncel asgari ücret düzeyinden farkını da isteyebilir mi?  

Hamdi TAŞ

CEVAP 1: Kıdem tazminatı, işçinin talepte bulunduğu ve son çalıştığı tarihteki geçerli olan asgari ücret seviyesinden ödenir. İşçi, müracaatta bulunduğu tarihte geçerli olan asgarî ücrete göre kıdemini almışsa, aynı işyerinde devam ettiği gerekçesiyle, ilerleyen yıllarda, o günün koşullarındaki fark ve fazlalık kıdem tazminatı tutarını isteyemez. 

***

512 gün askerliğiniz varsa borçlanıp bir yıl erken emekli olabilirsiniz

SORU 2: 20 Eylül 1967 doğumluyum. SSK giriş tarihim 25 Ekim 1989 olup, 5200 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1987-1988 yılları arasında yaptım. Askerliğimi ödersem ne zaman emekli olabilirim?                     

Ahmet ŞEN

CEVAP 2: Askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Şayet 512 gün askerliğiniz varsa, borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2017’de emekli olabilirsiniz. 512 gün askerlik süreniz yoksa, 250 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2018’de emekli olabilirsiniz.

Not:  Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.