Soru 1: 1990 doğumluyum. İnşaat mühendisiyim. Bir yıldır da çalışıyorum. 2012’de zorunlu genel sağlık sigortası yaptırılmış ve o tarihten itibaren borç birikmiş. Ben ise üniversite okuyordum. Üç yıl boyunca da ne haberim var, ne de bildiğim? Bu borcu iptal ettirmez miyim? Ayşe SABAH 

Cevap 1: 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle ana veya babanız üstünden sağlık yardımı alma hakkınız olmalı. Kız çocuğu olduğunuzdan işe girene kadar ana veya babanız üstünden sağlık yardımı alma hakkınız devam edeceğinden, borç çıkartılmaması gerekiyordu. Ayrıca, 1 Ekim 2008’de ana ve babanız üstünden sağlık yardımı alma hakkınız yoksa, 2012 ile işe girdiğiniz tarih arasında üniversite öğrencisiyseniz ve 25 yaşını doldurmamışsanız yine ana ve babadan sağlık yardımı alma hakkınız olduğundan, borç çıkartılmaması gerekiyordu. 2012 ile işe girdiğiniz tarih arasında öğrenci değilseniz, en geç 30 Eylül 2015’e kadar, bulunduğunuz yerdeki sosyal yardım ve dayanışma vakfına başvurarak gelir testi yaptırmanız halinde, borç gelir testi sonucuna göre düzeltilir. Meselâ, gelir testinde aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı asgarî ücretin üçte birinden (bugün için bu tutar 424.50 liradır) az çıkması halinde prim ödemeden sağlık yardımı alacağınızdan çıkartılan borç silinir.

Yaptıracağınız gelir testinde, kişi başına düşen aylık gelir, asgarî ücretin üçte birinin üstünde çıkması halinde, borç çıkan gelire göre düzeltilir. Ve düzeltilen borç için en geç 31 Ekim 2015 tarihine kadar başvurmanız halinde borcunuzu yapılandırarak her iki ayda bir taksit ödemek üzere 36 ayda 18 eşit taksitte ödeyebilirsiniz.

***

SGK Sağlık Kurulu malûl derse emekli olabilirsiniz

Soru 2: 1 Ocak 1960 doğumluyum. 5 Ağustos 1973 SSK girişim var. 1620 gün prim ödemem ve yüzde 60 engelli raporum var. 1980 yılında askerlik yaptım. Ne kadar borçlanmam gerekir? Ne zaman emekli olurum? Ali ATA

Cevap 2: Rahatsızlığınız ve hastalığınız, 5 Ağustos 1973’den sonra ortaya çıkmışsa, yani ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte yoksa, askerlik sürenizin 80 gününü borçlanarak toplam priminizi 1800 güne tamamlayarak, malûlen emekli olabilirsiniz. Ancak malûlen emekli olabilmeniz için, raporunuz ve tıbbî eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurulu Sağlık Kurulu, malûl olduğunuza karar vermesi gerekir.

***

Yedek subaylığın emekliliğe faydası 

Soru 3: 6 Haziran 1984 doğumluyum. 1 Nisan 2009 sigorta girişim var. 1 Aralık 2007’de askere gittim. Askerliği asteğmen olarak yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Askerliğim emekliliği mi öne alır mı? Salih ÖZLÜ

Cevap 3: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğiniz hem priminizi askerlik süreniz kadar artırıyor hem de emeklilik yaşınızın 60 yaşa sabitlenmesine yarıyor (askerliğiniz olmasaydı, emeklilik yaşınız primi tamamlama tarihine göre 65’e kadar çıkabilecekti). Ayrıca bir yıl yedek subaylık yaptığınızı varsayarsak, kazandığınız 3 aylık fiilî hizmet süresi zammı, prim ödeme gün sayınızı 3 ay arttırır. Sonuç olarak toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 6 Haziran 2044’de emekli olabilirsiniz. Memur emeklisi olsanız, 3 aylık fiilî hizmet süresi zaman yaşınızdan da düşecekti. Belki ileride memuriyete başlar ve memuriyette aranan şartları sağlayarak emekli olursanız 59 Yaş 9 ay dolduracağınız 6 Mart 2044’de emekli olabilirsiniz.