Genel Sağlık Sigortası (GSS) hükümleri, 1 Ocak 2012’den itibaren yeşil kartlıları da kapsamaya başlayınca, okurlarımızdan GSS ve gelir testiyle ilgili çok sayıda soru gelmeye başladı. En sık soru gelen hususların cevapları başlıklar halinde aşağıda açıklanmıştır.
1) Sosyal güvencesi olan kişilerin (memur, işçi, esnaflıktan dolayı sigortalı olanlar) kendileri, sigortalılıkları devam ettiği sürece gelir testi yaptırmadan sağlıktan yararlanabilecekler. Meselâ, Bağ-Kur’lu (4/b) bir kişi, vergi kaydı ve dolaysıyla sigortalılığı devam ettiği sürece, gelir testi yaptırarak sağlıktan yararlanamaz. Ancak, vergi kaydını kapatırsa, yani zorunlu sigortalılığı sona ererse, prim borcunu ödemeden sağlıktan yararlanabilir.
2) Çalışan veya emekli olan kişi üzerinden, yetim aylığı veya sağlık yardımı alan eş, çocuk, ana ve babalar GSS primi ödemeden, gelir testi yaptırmadan sağlıktan yararlanmaya devam edecekler.
3) Bağ-Kur’lu (4/b sigortalısı) olan kişi prim borcundan dolayı, sağlıktan yararlanamıyorsa, eş ve çocukları gelir testi yaptırıp, GSS primi ödeyip sağlıktan faydalanabilecek.
4) Genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayanlar ile genel sağlık sigortalılığı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsü sona eren kişiler, SGK tarafından re’sen tescil edilecek. Bu kişiler için aylık 213 TL tutarında prim borcu tahakkuk ettirilecek. Meselâ, erkek öğrenci olan kişi öğrenciliği devam etse bile, en fazla 25 yaşını dolduruncaya kadar babası üzerinden sağlık yardımı almaktadır. Bu öğrenci, 25 yaşını doldurduktan sonra, hastaneye giderse, gelir testi yaptırmadığı için aylık 213 TL tutarında GSS prim borcu çıkartılacaktır.
5) Gelir testini herkes yaptırmak zorunda değil. Gelir testini sadece sosyal güvencesi olmayan kişiler ile yeşil kartı sona eren kişiler en geç bir ay içinde yaptırmaları gerekecek. Gelir testleri, ikametgâhların bulunduğu yerlerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (Fak-Fuk-Fon) yapacak. Gelir testleri neticesinde aylık GSS primi, aile içindeki gelirin kişi başına düşen tutarına göre; 1) Asgarî ücretin üçte birinin (295.50 TL) altında ise GSS primleri devlet tarafından ödenecek, 2) Asgarî ücretin üçte biri (295.50 TL) ile asgarî ücret arasında ise, 295.50 x %12 = 35.46 TL, 3) Asgarî ücret (886.50 TL) ile asgarî ücretin iki katı arasında ise, 886.50 x %12 = 106.38 TL, 4) Asgarî ücretin iki katından (1.773 TL) daha fazla ise, 1.674 x % 12 = 212.76 TL olacaktır. Gelir testinin ardından ortaya çıkan genel sağlık sigortası primleri Ziraat Bankası şubelerine vatandaşlık numarası üzerinden yatırılacak. Buna göre gelir testi yaptırıp prim yatırması gerekenler hastaneye gittiğinde 60 gün sağlık prim borcu görünürse sağlık yardımı alamayacak.
6) Geçimi sigortalı tarafından sağlanan, her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirler toplamı yürürlükte bulunan asgarî ücretin net tutarından daha az olan ve diğer çocuklarından sağlık yardımı almayan ana ve babası, bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmaktadır. Bunlar herhangi bir prim ödemeyecek.
7) Öğrencilerin anne-babaları üzerinden sağlık yardımı alması için mutlaka aktivasyon (SGK sistemine kendilerini tanıtmaları) yaptırmaları gerekmektedir. Çoğu zaman öğrenciler aktivasyon yaptırmadıkları, yani öğrenci belgelerini SGK’ya vermedikleri için sağlık yardımı alamamaktadır.
8) Gelir tesbitinde aile olarak, aynı hane içinde yaşayan eş, yaşlarına bakılmaksızın evli olmayan çocuk ve genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin ana ve babası esas alınacak. Aynı hanede yaşamayan ve öğrenim dolayısıyla başka bir hanede yaşayan evli olmayan çocuklardan 25 yaşını doldurmayanlar gelir tesbitinde aile içinde değerlendirilecek. Gelir tesbiti işlemlerinde hane olarak adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde yer alan adres dikkate alınacak. Aynı adreste birden fazla aile olması halinde her bir aile için ayrı ayrı gelir tesbiti işlemi yapılacak.
NOT: Sorularınız için e-posta: [email protected] , [email protected]