Kamuoyunda intibak yasası olarak adlandırılan 6283 sayılı yasa, 08.03.2012 tarihli ve 28227 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 6283 sayılı intibak yasası esas itibariyle, ülkenin gelişme hızından pay alamayan emeklilerin, ülkenin gelişme hızından pay alan diğer emeklilerin maaşlarına uyumunu ve bir anlamda eşitliğini düzenlemektedir.
İntibak yasasından hem yaşlılık aylığı alanlar, hem de malûllük ve ölüm aylığı alan kişiler yararlanacaktır. İntibak yasasından her emekli faydalanamayacaktır. İntibak yasasından yalnızca SSK ve Bağ-Kur emeklilerinden bazı kişiler faydalanacaktır. Emekli Sandığı emeklileri intibak yasasından faydalanamayacaktır. İntibak yasasından SSK emeklilerinden; son aylık talep tarihi veya ölüm tarihi 2000 yılı Ocak ayı başından önce olup, 506 sayılı Kanunun mülga hükümleri uyarınca gösterge sistemine göre bağlanan malûllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları ile bu tarihten önce malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken bu tarihten sonra ölen sigortalılardan ölüm aylığı alanlar faydalanacaktır. İntibak yasasından faydalanacak olan Bağ-Kur’lular ise; yalnızca 1 Nisan 2002 tarihi ile 30.06.2002 tarihleri arasında Bağ-Kur’dan emekli olan kişiler faydalanabilecektir. İntibak yasasından faydalanacak emeklilerin aylıkları yeniden hesaplanacaktır. Bu kişilerin aylıklarına prim ödeme gün sayısının fazlalığı dikkate alınarak yaklaşık olarak 100 TL ile 300 TL arasında zam gelmesi tahmin edilmektedir. İntibak yasasından faydalanacak emeklilerin aylıkları 2013 yılı Ocak ayından itibaren zamlı olarak ödenmeye başlanacaktır.
Basın mensuplarının fiilî hizmet zammı 2008’den sonra kaldırıldı
SORU: İlk sigortalılığa girişim 1998 yılı Mart ayında oldu. 2001’de 8 ay kısa dönem askerlik yaptım. 2002’de yine 6-7 ay sigortalı çalıştım. 2004 yılı Mart veya Nisan ayından beridir de bir gazetede sigortalı olarak çalışıyorum. Acaba ben ne zaman emekli olabilirim? İkincisi basın mensuplarına erken emeklilik olayı kalktı bu bizi de etkiliyor mu?
Ümit SAKİN / İstanbul
CEVAP: Vermiş olduğunuz bilgilere göre, 25 yıl sigortalılık süresine sahip olmanız, 57 yaşını tamamlamış olmanız ve 5900 gün prim ödeme gün sayısına sahip olmanız halinde en erken SSK (4/a sigortalılığı) şartlarında emekli olabilirsiniz. Emeklilik için bu üç şartın (sigortalılık süresi, yaş şartı ve prim ödeme gün sayısı) birlikte yerine gelmiş olması gerekmektedir. Sorunuzun ikinci kısmının cevabına gelince; mülga 506 sayılı kanunun ek 5'inci maddesi gereği, 5953 sayılı kanun kapsamında basın mensubu olarak çalışan kişilerin söz konusu çalışmalarında her tam yıl hizmetleri için 90 gün itibariyle sigortalılık süresi eklenmesi gerekmekteydi. 1 Ekim 2008’den itibaren bütün hükümleriyle birlikte yürürlüğe giren 5510 sayılı kanunun 40. maddesiyle birlikte, özelde ya da kamuda basın mesleğindeki bütün çalışanların 1 Ekim 2008’den sonra fiilî hizmet süresi zammından yararlanma imkânları sona ermiştir. Ancak, basın mensupları ve gazetecilerin 1 Ekim 2008’den önceki zamanlarda geçen basın sürelerine fiilî hizmet süresi zammı verilmesi uygulaması devam ettirilerek bir anlamda kazanılmış hakları korunmuştur. 5510 sayılı kanunun geçici 7'nci maddesi gereği, 01.10.2008 tarihinden önce fiilî hizmet süresi zammından yararlanmakta iken bu tarihten sonra söz konusu haktan yoksun bırakılan basın mensuplarının 1 Ekim 2008’den önce ne kadar sürelere tekabül eden basın çalışmaları var ise, -eski SSK mevzuatında var olan 3600 gün prim ödeme şartı aranmadan- itibari hizmet süresi hesabında değerlendirilmektedir. Basın mensuplarının itibarî hizmet süreleri (çalışılan gün X 0,25) formülüyle hesap edilmektedir. Ayrıca yine mülga 506 sayılı kanunun ek 39'uncu maddesi gereği, basın mensuplarının hak ettikleri itibari sigortalılık süresine ilişkin gün sayısı, sigortalılık sürelerine ilâve edilmekte ve en çok beş yılla sınırlı olarak emeklilik yaşından düşülmektedir.
NOT: Sorularınız için e-posta: [email protected] , [email protected]