Soru şu: Bağ-Kur, SSK veya Emekli Sandığı sigortalılığı başlangıcından önce, malûl olan esnaflar da SGK’dan özürlü olarak veya malûlen emekli olabilirler mi?

Bağ-Kur, SSK veya Emekli Sandığı sigortalılığı başlangıcından önce doğuştan veya sonradan malûl olan çiftçi, esnaf veya şirket ortakları SGK’ya sözlü olarak böyle bir imkânlarının olup olmadığını öğrenmek için sözlü olarak başvurmuşlar, SGK’daki yetkililer ise okurlarımıza sigorta başlangıcından önce malûl oldukları gerekçesiyle, böyle bir imkânlarının olmadığını onlara söylemişlerdir. Halbuki, işin aslı böyle değildir. Sigorta başlangıcından önce veya doğuştan özürlü olan esnaflar SGK’dan malûlen emekli olamazlar. Ancak, SGK’da malûlen emeklilik dışında bir de özürlü emekliliği vardır. Özürlü emekliliğiyle ilgili düzenleme, 5510 sayılı yasanın 28’inci maddesinde yer almaktadır. Buna göre, bir esnaf, şirket ortağı veya çiftçi doğuştan özürlü olsa veya sigorta başlangıcından önce özürlü olsa bile, yüzde 50 ila yüzde 59 arasında iş gücü kaybı varsa ve en az 16 yıldan beri sigortalılığı ve 4320 prim ödeme gün sayısı mevcutsa, SGK’dan özürlü emeklisi olabilir. Ya da, bir esnaf, şirket ortağı veya çiftçi doğuştan özürlü olsa veya sigorta başlangıcından önce özürlü olsa bile, yüzde 40 ila yüzde 49 arasında iş gücü kaybı varsa ve en az 18 yıldan beri sigortalılığı ve 4680 prim ödeme gün sayısı mevcutsa, SGK’dan özürlü emeklisi olabilir. Yukarıda şartlarını saydığımız özürlü emekliliğinde yaş şartı yoktur. Engelli olan kişi, hangi yaşta olursa olsun, yukarıda belirtilen prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve işgücü kayıp oranına sahipse, SGK’dan özürlü aylığı alabilir.

SGK’dan çift aylık alma hakkınız var
 
SORU 1: Eşim 2002 yılında vefat etti. Ben onun üzerinden SSK şartlarında dul aylığı alıyorum. 2013 senesi Mart ayında ise, memur emeklisi babam vefat etti. Bu durumda ben, hem babamdan hem de kocamdan iki maaşı birlikte ve tam olarak alabilir miyim? Saniye YOLHAN / İSTANBUL

CEVAP 1: Babanızın ve eşinizin ölüm tarihi ne olursa olsun, her ikisi de farklı sosyal güvenlik kanunları kapsamında olduklarından dolayı, SGK’ya müracaat etmeniz halinde, hem babanızdan, hem de eşinizden her iki aylığı birlikte ve tam olarak alabilirsiniz. Ancak, babanız ve eşinizden her ikisi de SSK’lı olsaydı veya her ikisi de, Bağ-Kur’lu ve Emekli Sandığı mensubu olsaydı, her iki aylığı alamazdınız. Bu iki aylıktan ancak birisini alabilirdiniz.

Not: Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.