CEVAP: Değerli okuyucumuz, öncelik geçmiş olsun. Allah’tan acil şifalar dileriz.
Çalışma hayatında norm ve standart birliği sağlamak amacıyla çıkarıldığı söylenilen 5510 sayılı sosyal güvenlik reform yasası, çalışma hayatındaki insanlarımıza maalesef halen bile eşit uygulamalar getirmedi. 5510 sayılı yasada herkese eşit uygulanmayan konulardan birisi de sizin durumunuzla ilgilidir. 5510 sayılı yasanın 30'uncu maddesine göre, emekliyken SGK tarafından kendilerinden SGDP kesintisi yapılan 4/b sigortalısı (Bağ-Kur) emeklileri iş kazası geçirdiklerinde veya meslek hastalığına yakalandıklarında, bu kişilere SGK tarafından iş kazası veya meslek hastalığı geliri (aylık ta denilebilir) bağlanmamaktadır. 4/a (SSK) sigortalılığından emekli olan bir kişi, emekliyken SGDP’ye tabi olarak çalışıyorsa, bu kişi iş kazası geçirdiğinde veya meslek hastalığına yakalandığında ise, bu kişiye SGK tarafından iş kazası veya meslek hastalığından dolayı gelir veya aylık bağlanmaktadır. 5510 sayılı yasada var olan bu hüküm gereği, tarafınıza geçirmiş olduğunuz iş kazasından dolayı ikinci bir gelir veya aylık bağlanma imkânı bulunmamaktadır. 5510 sayılı yasada 4/b sigortalıları aleyhine var olan bu hüküm, SGK yetkililerince bir an önce düzeltilmeli ve emekli 4/b sigortalıları iş kazası geçirdiklerinde veya meslek hastalığına tutulduklarında kendilerine gelir veya aylık bağlanmalıdır.

SGK’ya ödenilen primler geri alınabilir

SORU: 55 yaşındayım. Ölen SSK’lı eşim üzerinden dul aylığı almaktayım. Benim gençlik yıllarımda ileride emekli olabilirim düşüncesiyle SSK’ya yatırdığım primlerim vardı. Bu primleri şu anda SGK’dan talep etsem geri alabilir miyim?
                                                                          Şükriye CAN / Balıkesir
CEVAP: Sigortalıların SGK’ya ödedikleri primlerin geri alabilmelerinin belli şartları vardır. Bu şartlar, 5510 sayılı yasanın 31'inci maddesinde açıklanmıştır. Bu maddeye göre, çalıştığı işten ayrılan, işyerini kapatan veya devreden kişilerden; bayan ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olduğu halde, malûllük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan kişiler, SGK’dan talepte bulunmaları halinde ödedikleri primleri geri alabilirler. SGK’dan geri talep edilen primler, güncelleme katsayısı ile güncellenerek vatandaşlara iade edilmektedir. Bunun dışında, hayatta olan kişilerin üstteki şartları yerine getirmedikleri takdirde SGK’dan ödedikleri primleri alma imkânları yoktur.

SORU: Kız kardeşim 2 ay önce boşandı. 8 yıl SSK’ya prim ödenmişliği var. Şu anda annemle birlikte yaşıyor. Annem vefat ettiğinde isteğe bağlı Bağ-Kur emeklisi olan annemin maaşını kız kardeşim alabilir mi?                                         Özkan BEDÜK / Ankara
CEVAP: Kız çocuklarının ister 1 Ekim 2008’den önce olsun, isterse 1 Ekim 2008’den sonra olsun, anne veya babaları üzerinden ölüm aylığı (yetim aylığı) alabilmelerinin temel olarak iki şartı vardır. Bunlardan birincisi; sosyal güvenceleri olmaması, yani sosyal güvenceye tabi olarak çalışmamaları, ikincisi ise; evlenmemeleridir. Sizin de kız kardeşiniz evlenmediği ve sigortalı olarak işe girmediği sürece, anneniz vefat ettiğinde anneniz üzerinden SGK’dan yetim aylığı alabilir. Anne veya babası, memur emeklisi olan kız çocukları ise memur olarak çalışmamak şartıyla, SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olarak çalışsalar bile, yetim aylığı alabilirler.

Sigorta başlangıcından önce yapılan askerlik
Okurlarımızdan bazıları askerlik yaptıkları süreleri borçlanırlarsa, emeklilik yaşlarının düşüp düşmeyeceğini sormaktadırlar. Eğer, askerlik yapılan süreler ilk Bağ-Kur, SSK veya Emekli Sandığı sigortalılık başlangıcından önce ise, yapacakları askerlik borçlanması emeklilik yaşını bir yıl erkene almaktadır. Bu sebeple, prim ödeme günleri emeklisine yeten ancak emeklilik için yaşı bekleyen kişilerin, askerlik süreleri sigortalı ilk işe girişlerinden önce ise, askerlik borçlanması yapmalarını tavsiye ediyoruz.
 
NOT: Her hafta Perşembe günleri bu köşede olacağız. Sorularınız için e-postalarınızı bekliyoruz. E-posta: [email protected] , [email protected]