SORU: 2006 yılından 2012 yılı Mart ayına kadar vergi mükellefiyetinden dolayı Bağ-Kur’lu idim. Yeni, adıyla buna 4/b sigortalılığı diyorlar. 2012 yılı Mayıs ayından itibaren SSK’lı (4/a sigortalısı) bir işe girdim. Bulunduğum yerdeki SGK görevlileri bana SSK başlangıcımdan önceki Bağ-Kur prim borçlarımı ödemeden SGK’nın sağlık giderlerimi ödemeyeceğini söylediler. Bu konuda nasıl bir yol takip edebilirim? Ali GÜNEŞ / Adana
CEVAP: Ülkemizde 1 Ocak 2012’den itibaren genel sağlık sigortalılığı tam olarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Genel sağlık sigortalılığı yürürlüğe girince, SGK tarafından Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi (SPAS) adında bir bilgi iletişim ve işletim sistemi kuruldu. SPAS bilgisayar bilgi işlem programı, kimlerin SGK’daki genel sağlık sigortalılığından yararlanıp yararlanmayacağına izin (provizyon) vermekte ve bu kişileri belirlemektedir.
Genel sağlık sigortası sayılan kişilerden kimlerin SGK’daki sağlık yardımlarından yararlanıp yararlanmayacağı, o kişinin sigortalılık statüsündeki prim ödeme yükümlüsü olup olmadığına göre belirlenmektedir. Buna göre, bağımsız çalışan 4/b sigortalılarının (eski adıyla Bağ-Kur sigortalıları) prim ödeme yükümlüsü kendileri, bir işverene hizmet akdiyle çalışmasından dolayı sigortalı olan işçilerin (SSK veya 4/a sigortalıları) prim ödeme yükümlüsü işverenleri, kamu idarelerinde çalışanların prim ödeme yükümlüsü kamu kurum ve kuruluşlarıdır. İşte bu sebeplerden dolayı, Bağ-Kur’a prim borcu varken SSK sigortalısı olanların yani SSK’lı işe girenlerin prim ödeme yükümlüsü kendileri olmadığı için, Bağ-Kur’a prim borcu olsa bile SSK kapsamında iken Bağ-Kur prim borçlarını ödemeden genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve SGK bunların sağlık giderlerini öder. Ancak, bazı durumlar vardır ki, SPAS adlı program prim borçlarını ödemeyen kişilere sağlık provizyonu vermemekte ve SGK bu kişilerin sağlık giderlerini ödememektedir.
1) Vergi mükellefiyetine istinaden 4/b sigortalısı olan ve bu sigortalılıktan dolayı prim borcu olan kişi, tarım Bağ-Kur’lusu olursa prim borçlarını ödemeden genel sağlık sigortalısı olamaz ve SGK bu kişilerin sağlık giderini ödemez.
2) Tarım SSK’lısı olan ve bu sigortalılıktan dolayı prim borcu olan kişi, normal SSK’lı olursa yani bir işveren emrinde hizmet akdiyle çalışmaya başlarsa tarım SSK’lılıktan dolayı oluşan prim borçlarını ödemeden genel sağlık sigortalısı olamaz ve SGK bu kişilerin sağlık giderini ödemez.
3) Şirket ortaklığına istinaden 4/b sigortalısı olan bu sigortalılıktan dolayı prim borcu olan kişi, tarım SSK’lısı veya normal SSK’lı olursa prim borçlarını ödemeden genel sağlık sigortalısı olur ve SGK bu kişilerin sağlık giderini öder.
SGK prim borçları kredi kartıyla ödenebilir
Sosyal Güvenlik Kurumu 08.04.2010 tarihi itibariyle 13 banka ile bir protokol imzalamıştır. Söz konusu bu protokole göre, iş verenlerin çalıştırdıkları sigortalılara ait primler, kendi nam ve hesabına çalışanların primleri ve isteğe bağlı sigortalıların primleri protokol yapılan 13 bankanın kredi kartlarıyla ödenebilecek. Protokol imzalanan bankalar; Akbank, Albaraka Türk Katılım Bankası, Asya Katılım Bankası, Fortisbank, ING Bank, Turkısh Bank, Türk Ekonomi Bankası, Türkiye Garanti Bankası, Halkbank, İşbank, Vakıfbank, Ziraat Bankası ve Yapı Kredi Bankasıdır. SGK’ya prim borcu olanlar yukarıda saydığımız banlarından birisinden almış oldukları kredi kartı ile internet bankacılığı veya ATM aracılığıyla cari ay prim ödemelerini yapabileceklerdir. Kredi kartı ile yapılan prim ödemelerinde vatandaştan ödenen primin yaklaşık yüzde 1’i oranında banka tarafından komisyon kesilecektir. Prim ödeyen kişilerden kesilecek banka komisyonu ödenen bankaya göre değişmekle birlikte ortalama her banka için yatırılan primin yüzde 1’i tutarında olmaktadır. Bu komisyon, prim ödeme yükümlüsü tarafından bankaya ödenecektir. Ödenmeyen her aya ait prim borcuna SGK tarafından yaklaşık ilk ay için yüzde dört gecikme cezası ve gecikme zammı uygulandığı hususu göz önüne alındığında, vatandaşın kredi kartıyla prim ödemesinde bulunması daha akılcı olacaktır.
Sorularınız için e-posta: [email protected] , [email protected]