Soru: 20 Eylül 1964 doğumluyum. 29 Aralık 1989’dan beri sigortalıyım. 1984-1986 dönemlerinde 540 gün askerlik yaptım ve borçlanarak bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Güler Neşe
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız, başlangıç tarihinizi 540 gün geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Toplam 5450 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2015’de emekli olabilirsiniz.
Malulen emeklilik için en az yüzde 60 işgücü kaybı aranıyor
Soru: 2 Ocak 1968 doğumluyum. 1989’da SSK girişim var. Adıma toplam olarak 1990 gün prim yatırılmış. 2010 yılında kanser teşhisiyle tedavi gördüm. Acaba malûlen emekli olabilir miyim? Zekiye
Cevap: Malûlen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı aranıyor. Şayet, Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) sevk edeceği hastane sağlık kurulundan yüzde 60 oranında işgücüne uğradığınıza dair rapor alabilirseniz ve bu rapor ve eki tıbbî delilleri inceleyecek olan SGK Sağlık Kurulu malûliyetinize karar verirse, malûlen emekli olabilirsiniz.
Destek primi çalışan emeklinin ücretinden kesilir
SORU: Ben Emekli Sandığından emekli olup, takriben 6 yıldan beri özel bir şirkette yasal olarak çalışıyorum. Şirket tarafından bütün sigorta primimin hepsi yatırılıyor. Ve ben çalışan emekli olduğum için, devlet emekli aylığımdan kesinti yapıyor. Peki ben bu şirketten ayrıldığımda alınan primler nereye gidecek? Ahmet Şenyüz
CEVAP: Öncelikle bir hususun altını çizmekte yarar var. Ücretli çalışan emeklinin emekli aylığından destek primi kesilmez. Destek primi, çalıştığı işyerinden aldığı ücretten kesilir. Ancak emekli şirket ortağı ise, emekli aylığından yüzde 15 oranında destek primi kesilir. Destek primi emekli aylığınızdan kesiliyorsa muhtemelen şirket ortağısınız. Destek priminin, çalışan emekliye hiçbir faydası yok. Emekli aylığını artırmaz. İadeye de konu edilmez. Destek Primi çalışanı değil, Sosyal Güvenlik Kurumunu (SGK) destekler. Ödediğiniz destek primleri, işten ayrılmanızı beklemez, SGK kasasına gider.
Prim ödeyip yaşı bekleyen sağlık yardımını alabilir mi?
SORU: 5 Mayıs 1973 doğumluyum. Eylül 1992 sigortaya prim ödemelerimin başlangıcıdır. O tarihten 2013 yılına kadarki prim günlerim 5728 gündür. Ne zaman emekli olabilirim? Duyduğuma göre maaş bağlanana kadar SGK’nın sağlık hizmetlerinden yararlanılamıyormuş. Bu konunun doğruluğunu öğrenmek istiyorum. Eğer böyle ise o zamana kadar ne gibi bir çözüm uygulayabiliriz. Bilgilendirirseniz memnun olurum. Ayşe Şenli
CEVAP: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı kullanacağınız 5 Mayıs 2022’de emekli olabilirsiniz.
Emekli olmak için aranan primi doldurup, emekli olunacak yaşın dolmasını çalışmadan bekleyenler sağlık yardımı alamaz. Daha doğrusu, Genel Sağlık Sigortalısı olmaları zorunlu olduğundan, sağlık yardımını genel sağlık sigortasından alabilirler.
Genel sağlık sigortasından prim ödeyerek mi? Yoksa prim ödemeden mi sağlık yardımı alacağı, aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarına göre değişmektedir. Meselâ; bulunduğunuz yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfında yaptıracağınız gelir testinden, aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı, asgarî ücretin üçte birinden (bugün için 357 TL’den) az çıkarsa, prim ödemeden sağlık yardımı alabilirsiniz. Kişi başına düşen aylık gelirinin ortalama tutarı: 357-1.071 TL arasında çıkarsa aylık 42.84 TL, 1.071-2.142 TL arasında çıkarsa aylık 128.52 TL, 2.142 TL’den fazla çıkarsa aylık 257 TL prim ödeyerek sağlık yardımı alabilirsiniz. Ayrıca evliyseniz eşiniz üstünden sağlık yardımı almanızda mümkün bulunmaktadır.
Not: Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected]
e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.